Przykład zamożnego siedliska rolniczego o XIX-wiecznej tradycji, zachowanego w stanie z lat 30. XXw.
Zagroda Formellów usytuowana była poza starym centrum wsi rozlokowanej nad Jeziorem Łapalickim oraz małym potokiem. Po śmierci Brunona Formelli (1977r.), ostatniego, samotnego właściciela siedliska, zdemontowano kupioną wcześniej przez Muzeum chałupę. Resztę zagrody wykupili sąsiedzi - rozebrali pozostałe budynki i zlikwidowali po nich wszelkie ślady. Do tej pory w Muzeum odbudowano jedynie chlew oraz stodołę, pochodzące z innych miejscowości i przypisane do zagrody.
Budowa: 1828r.
Fundatorem chałupy był Franciszek Marszałkowski, który ożenił się z Anną Kwidzińską. Ich córka wyszła za mąż za Michała Formellę. Przez kolejne lata budynek zamieszkiwały trzy pokolenia rodziny Formellów.
Chałupę charakteryzowała nowoczesna na tamte czasy bryła, co podkreśla zwłaszcza dwuspadowy, stromy dach z naczółkami. Wschodnia część budynku składała się z trzech pomieszczeń. Zachodnia, zwana "starkowizną" (przeznaczona dla ustępujących gospodarzy, tzw. deputatników), była jednoprzestrzenna. Gdy nie wykorzystywano jej zgodnie z przeznaczeniem, służyła jako mieszkanie dla dalszych członków rodziny lub jako lokum dla rezydentów "na pensji". Kolejne pokolenia właścicieli zagrody i chałupy modernizowały budynek oraz jego wnętrze. Nowi gospodarze przenosili stare meble i inne wyposażenie do części deputatnej. Do ostatnich lat użytkowania domu przeważały jednak meble oraz sprzęty z XIX i początku XXw.
Wnętrze oraz otoczenie budynku odtworzono w formie z lat 70. XXw.
Budowa: 1934r.
Data powstania chlewu znajduje się na jednym z kamieni po lewej stronie drzwi północnych. Wybudował go Brunon Złoch. W tamtych czasach był to nowoczesny budynek zrywający z tradycją dawnych, tzw. głębokich chlewów - XIX-wiecznych drewnianych obiektów, gdzie wydzielano osobne pomieszczenia dla każdego gatunku hodowanych w gospodarstwie zwierząt. Technikę budowy z ociosanych bloków kamiennych, tworzących w murze czytelne wątki, określa się na Kaszubach jako "kamienie kładzione w rygi".
Budowa: 1903r.
Konstrukcję obiektu rozwiązano w sposób całkowicie odmienny od tradycyjnych kanonów obowiązujących w kaszubskim budownictwie wiejskim jeszcze w latach 60-70. XXw., kiedy to cieśla zestawiał w technice zrębowej niezależne bryły sąsieków pod wspólnym dachem. Nowsze stodoły, z końca XIX i początku XXw., budowane już tylko w technice szkieletowej, były strukturami jednorodnymi.
Z informacji Józefa Neumana, wnuka fundatora budynku, wynika, że stodoła była stylowo zgodnaz pozostałymi obiekatami wchodzącymi w skład pierwotnej zagrody. Nawiązywała do wzoru budowli ze ścianką kolankową (fragmentem konstrukcji dobudowywanym nad ostatnią kondygnacją w celu podniesienia dachu i powiększenia powierzchni użytkowej), spopularyzowanych na Kaszubach pod koniec XIXw.